FAQ
Glukometry i pomiar glikemii
Zasada oznaczania stężenia glukozy we krwi przy wykorzystaniu glukometru opiera się na pomiarze prądu elektrycznego wywołanego reakcją pomiędzy glukozą a odczynnikami chemicznymi w pasku testowym. System danego glukometru dokonuje pomiaru wartości prądu i wyświetla odpowiadające mu stężenie glukozy. Natężenie prądu powstałego podczas reakcji zależy od ilości glukozy w próbce krwi.
Głównym składnikiem chemicznym pasków testowych jest enzym (w paskach Glucomaxx znajduje się enzym GDH-FAD, a w paskach iXell oraz Glucosense enzym GOD). Kiedy enzym ten reaguje z glukozą zawartą w kropli krwi, powstaje sygnał elektryczny, którego siła jest wprost proporcjonalna do stężenia glukozy zawartej w próbce krwi. Glukometr automatycznie odczytuje i analizuje zmiany, a następnie przedstawia wynik w formie liczbowej.
Dokładność badania glukometrem ustala się, określając zgodność wyników stężenia glukozy we krwi otrzymanych przy zastosowaniu glukometru z wynikami otrzymanymi referencyjną metodą laboratoryjną.
Ocena dokładności glukometru opisuje, na ile odczyt wykonany za pomocą glukometru i pasków testowych jest zgodny z odczytem wykonanym za pomocą międzynarodowego systemu referencyjnego (urządzenie laboratoryjne – np.YSI-2300) oraz czy jest on wykonywany zgodnie z uznanym standardem międzynarodowym (EN ISO 15197:2015).
Międzynarodową normą oceny dokładności pomiaru glukometrem jest standard międzynarodowy ISO 15197:2015 (International Standarisation Organisation). Jest to norma opracowana przez Międzynarodowy Komitet Techniczny ds. Medycznych Badań Laboratoryjnych in vitro.
Polska wersja Normy Europejskiej EN ISO 15197:2015 została przetłumaczona bez zmian oraz zatwierdzona przez PKN (Polski Komitet Normalizacyjny). Zgodnie z Przepisami wewnętrznymi członkowie CEN (Europejski Komitet Normalizacyjny) są zobowiązani do nadania Normie Europejskiej statusu normy krajowej bez wprowadzania jakichkolwiek zmian.
Oznaczanie stężenia glukozy we krwi przy zastosowaniu glukometru, wykonuje się pobierając pełną krew włośniczkową (np. z opuszki palca), natomiast uzyskane wyniki muszą zostać przeliczone na stężenie glukozy w osoczu. Jest tak, ponieważ wykazano istotne różnice pomiarowe wynikające z użytego materiału do badań:
- krew pełna zawiera osocze oraz wiele innych składników upostaciowanych (krwinki czerwone, krwinki białe, płytki krwi).
- stężenie glukozy w osoczu jest zwykle o 10 – 15% wyższe niż w krwi pełnej
Istnieją również duże różnice dotyczące pomiarów we krwi pełnej:
- krew żylna – stężenie glukozy najniższe
- krew włośniczkowa – stężenie glukozy wyższe o około 5 mg/dl
- krew tętnicza – stężenie glukozy wyższe o około 10 mg/dl.
Obserwowane różnice w stężeniu glukozy są najmniejsze na czczo, mogą one jednak znacznie wzrastać po posiłkach.
Wynika z tego, iż porównywanie wyników uzyskanych z krwi żylnej (laboratorium) i krwi włośniczkowej (glukometr) ma największy sens na czczo i powinno dotyczyć osocza krwi żylnej oraz włośniczkowej.
Precyzja opisuje zmienność pomiędzy różnymi pomiarami wykonywanymi przy pomocy danego glukometru.
Wyróżniamy dwa rodzaje precyzji:
- Precyzja pośrednia: sprawdza się ją dokonując serii pomiarów w roztworach kontrolnych zawierających różne stężenia glukozy (niskie, normalne i wysokie).
- Precyzja powtarzalności, czyli powtarzalność wewnątrzseryjna: jest to powtarzalność wyników uzyskanych tą samą metodą pomiaru, na tym samym sprzęcie, w identycznych warunkach.
Powtarzalność powinna być oceniana na podstawie pomiaru pięciu różnych stężeń glukozy w zakresie przedziału pomiarowego.
W ocenie precyzji pośredniej oraz powtarzalności przyjmuje się, że współczynnik zmienności wyników pomiarów powinien być mniejszy niż 5%. System pomiarowy spełniający kryteria niskiej zmienności (poniżej 5%) określany jest jako precyzyjny.
Kalibracja glukometru do osocza oznacza, że jako wynik badania wyświetlane jest stężenie glukozy w osoczu krwi włośniczkowej – w urządzeniu następuje automatyczne przeliczenie stężenia glukozy oznaczonej w pobranej do badania próbce pełnej krwi włośniczkowej.
Różnice w uzyskanych wynikach pomiarów wykonanych w laboratorium i na glukometrze mogą wynikać z:
- możliwych i akceptowalnych odchyleń wynikających z różnej metodyki pomiarowej (metoda laboratoryjna jest zawsze dokładniejsza niż metoda stosowana w glukometrach);
- wykonywania pomiarów z próbek krwi pobranych w różnych warunkach (czas wykonywania pomiaru, odstęp od posiłku, wpływ wysiłku fizycznego, zmienne warunki środowiskowe np. różnica temperatury otoczenia lub wilgotności, czynniki fizjologiczne np. wartość hematokrytu, wysokie stężenie kreatyniny i trójglicerydów we krwi, wpływ niektórych leków lub innych substancji).
Powinno się mieć na uwadze fakt, iż na czczo różnice w stężeniach glukozy między krwią żylną (uzyskaną w pomiarze laboratoryjnym) i włośniczkową (uzyskaną z opuszki palca do pomiaru glukometrem) są najmniejsze, natomiast po posiłku ulegają zwiększeniu i bardzo zależy to od rodzaju spożytego posiłku (szczególnie od indeksu glikemicznego).
- błędów technicznych w czasie dokonywania pomiarów (np. wykonywanie pomiaru niezgodne ze wskazówkami zawartymi w instrukcji obsługi glukometru, nieumycie rąk przed badaniem, przeterminowane paski testowe, przechowywanie sprzętu w nieprawidłowych warunkach)
Dobowy profil glikemii to seria pomiarów stężenia glukozy we krwi wykonywanych w określonych punktach czasowych:
- rano-na czczo
- przed każdym głównym posiłkiem
- 2 godziny po każdym głównym posiłku (od pierwszego kęsa)
- przed snem
- ok. 3:00 nad ranem
Półprofil glikemii to seria pomiarów stężenia glukozy we krwi wykonanych w określonych punktach czasowych:
- rano na czczo
- 2 godz. po każdym rozpoczętym głównym posiłku
Najbezpieczniejszym rozwiązaniem dla pacjenta jest używanie jednego rodzaju glukometru, gdyż daje to największą gwarancję uzyskiwania wyników, które można ze sobą porównywać, szczególnie w perspektywie długofalowej.
Nie zaleca się używać kilku typów glukometrów z uwagi na:
- różną dokładność i precyzję w różnych glukometrach
- zwiększoną możliwość popełnienia błędów technicznych w trakcie pomiaru (różnice w technice wykonywania pomiaru, różne paski testowe, różne ustawienia, itp.)
Wiele zależy od budowy konkretnego modelu paska. W przypadku pasków posiadających zabezpieczoną powierzchnię – jak na przykład paski testowe linii glukometrów Glucomaxx®, iXell® i Glucosense®, dotykanie ich powierzchni jest w pełni bezpieczne – nie spowoduje zabrudzenia komory pomiarowej jak również nie stanowi zagrożenia biologicznego.
Funkcja ostrzeżenia ketonowego pojawia się w momencie gdy stężenie glukozy w badanej próbce krwi jest równe lub wyższe niż 240mg/dl. Jest ona dostępna w modelach glukometrów: Glucomaxx®, Glucomaxx® CONNECT oraz iXell®.
Stężenie glukozy 240mg/dl lub wyższe może oznaczać kwasicę ketonową u pacjenta (czyli podwyższone stężenie ciał ketonowych we krwi). Kwasica ketonowa jest ciężkim powikłaniem niekontrolowanej cukrzycy i może prowadzić do śpiączki ketonowej i w konsekwencji nawet do śmierci pacjenta.
Funkcja ostrzeżenia ketonowego stanowi zatem pierwszy wskaźnik ostrzegawczy, iż u pacjenta może rozwijać się kwasica ketonowa. Niezwłocznie należy sprawdzić poziom ketonów (np. poprzez testy do sprawdzania obecności ciał ketonowych w moczu) oraz podjąć leczenie, aby zapobiec rozwinięciu się ewentualnej śpiączki.
Najlepiej nakłuwać boczne powierzchnie opuszki unieruchomionego palca. Są to miejsca najlepiej ukrwione i najmniej bolesne.
Nie jest zalecane nakłuwanie kciuka ze względu na grubszą skórę, najsłabsze ukrwienie oraz największą bolesność.
- Należy umyć miejsce nakłucia (najczęściej ręce) ciepłą wodą z mydłem.
- Nie należy wyciskać krwi z miejsca nakłucia.
- Można delikatnie pomasować opuszkę palca przed nakłuciem lub potrzymać rękę z dłonią opuszczoną w dół, celem lepszego ukrwienia opuszek palców.
- Nie należy używać kremów do rąk tuż przed pobraniem próbki krwi.
Hematokryt (HCT) oznacza stosunek ilościowy między objętością erytrocytów (czerwonych krwinek) a objętością całej krwi. Określa się go w procentach. Wartości prawidłowe wynoszą:
- dla kobiet: 37-47%,
- dla mężczyzn: 40-55%,
Podwyższony nadmiernie hematokryt może powodować fałszywe zaniżenie wyniku stężenia glukozy we krwi. Niski poziom hematokrytu daje fałszywie podwyższone stężenie glukozy.
Nie ma przepisów regulujących zawartość zestawów monitorujących stężenie glukozy we krwi, różnią się one zawartością wymienionych poniżej elementów:
Niezbędne elementy:
- Glukometr
- Nakłuwacz
- Lancety (tzw. „igiełki”)
- Instrukcja obsługi
Dodatkowe elementy, które znajdują się w zestawach firmy Genexo (Glucomaxx, Glucomaxx CONNECT, iXell, iXell pro, iXell Audio, Glucosense pro):
- Paski testowe (10szt)
- Płyn kontrolny
- Wygodne etui do przechowywania zestawu
- Odpowiednia bateria do glukometru
- Karta gwarancyjna
Pojemność pamięci glukometru oznacza ilość pomiarów, jakie mogą być zawarte w pamięci urządzenia.
W dostępnych na rynku glukometrach pojemność pamięci mieści się zakresie 250-1000 wyników pomiarów. Im większa pojemność pamięci, tym większe możliwości oceny pomiarów.
Glukometry Glucomaxx® oraz Glucomaxx® CONNECT posiadają pamięć aż 1000 pomiarów.
Glukometr Glucomaxx® BT, iXell®, iXell® pro, iXell® Audio oraz Glucosense® pro posiadają pamięć 450 pomiarów.
Opakowania pasków testowych Glucomaxx, iXell i Glucosense dostępne na rynku, zgodnie ze standardem rynkowym, zawierają 50 pasków testowych.
Opakowania pasków testowych dołączone do zestawów zawierają 10 pasków testowych.
Lancety firmy Genexo są do nabycia na stronie https://genexo24.pl/produkt/lancety-do-nakluwaczy/ oraz w aptekach stacjonarnych.
Opakowanie lancetów jest dostępne poza zestawem w opakowaniu zawierającym 100 szt.
Pojedyncze lancety (ostrza) są przeznaczone wyłącznie do użytku jednorazowego.
Nie należy ich używać wielokrotnie.
Płyny kontrolne firmy Genexo są do nabycia na stronie www.genexo24.pl oraz w aptekach stacjonarnych.
Do glukometrów linii Glucomaxx® przeznaczone są płyny kontrolne Glucomaxx®: Y1, W2 i B3: https://genexo24.pl/produkt/plyn-kontrolny-glucomaxx/
Do glukometrów linii iXell® oraz Glucosesne® przeznaczone są płyny kontrolne Glucosense®/iXell®: niski, normalny, wysoki: https://genexo24.pl/produkt/plyn-kontrolny-glucosense-ixell/
Przeprowadzenie badania przy użyciu płynu kontrolnego pozwala użytkownikowi upewnić się czy glukometr i paski testowe działają poprawnie.
Badanie kontrolne powinno zostać wykonane:
- Przed pierwszym użyciem glukometru.
- Przed rozpoczęciem korzystania z nowego opakowania pasków testowych.
- W sytuacji, kiedy zachodzi podejrzenie, że paski testowe lub glukometr nie działają poprawnie.
- W przypadku, gdy otrzymywane wyniki są niespójne z samopoczuciem pacjenta lub jeśli użytkownik uważa, że mogą być niedokładne.
- W sytuacji, gdy paski testowe wystawione były na działanie ekstremalnych warunków.
- Po upuszczeniu glukometru.
- W celu przećwiczenia procedury badania.
Prawidłowy zakres dla płynów kontrolnych znajduje się na etykiecie fiolki pasków testowych, na których przeprowadzono badanie kontrolne.
Wymiana baterii nie spowoduje utraty ustawień, natomiast dłuższe odcięcie glukometru od zasilania już tak:
- W przypadku glukometru Glucomaxx® BT odcięcie zasilania na 3 miesiące – należy wówczas wymienić baterię na nową i ponownie nawiązać połączenie Bluetooth między glukometrem a smartfonem, aby zaktualizować datę i godzinę.
- W przypadku pozostałych glukometrów (tj.: Glucomaxx®, Glucomaxx® CONNECT, iXell®, iXell® pro, iXell® Audio, Glucosense® pro) odcięcie zasilania na 24h – należy wówczas wymienić baterię na nową i wprowadzić ponownie ustawienia.
Nie. Podczas kasowania pamięci usuwamy całą historię wyników pomiarów zapisanych w glukometrze.
Do najczęstszych przyczyn różnic w wynikach pomiaru zaliczamy błędy użytkowania.
Najczęściej postępując rutynowo nie wykonujemy poprawnie badania zgodnie z instrukcją obsługi dołączoną do glukometru.
Poniżej prezentujemy kilka ważnych zasad:
- Pomiar glikemii zawsze powinien być wykonywany tym samym urządzeniem.
- Użytkownik powinien prawidłowo przygotować się do pomiaru. Zadbać o higienę poprzez umycie rąk ciepłą wodą z mydłem i pobudzić ukrwienie w miejscu pobrania próbki poprzez masaż miejsca nakłucia.
- Nie należy wyciskać krwi do badania.
- Paski testowe firmy Genexo same zasysają krew poprzez kapilarę – stąd nie należy nakładać krwi na pasek testowy. Pasek testowy, znajdujący się w glukometrze należy zbliżyć kapilarą do próbki krwi.
W przypadku wątpliwości zachęcamy do kontaktu z nami pod numerem telefonu 801 808 818 lub +48 516 203 516. Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku w godz. 9:00-15:00.
Istnieje prawdopodobieństwo, że za mała ilość krwi dostała się do kapilary w pasku testowym, przez co wynik jest może być nieprawidłowy. Należy użyć nowego paska testowego i wykonać ponownie pomiar, podczas którego należy starannie przyłożyć okienko chłonne do próbki krwi. Okienko chłonne znajduje się na szczycie paska testowego (w przypadku pasków do linii glukometrów Glucomaxx oraz iXell) lub na jego bocznej krawędzi (w przypadku pasków do linii glukometrów Glucosense).
Na glukometry Genexo udzielana jest dożywotnia gwarancja. Szczegóły znajdziesz w instrukcji obsługi dołączonej do opakowania lub dzwoniąc do nas pod numer 801 808 818 lub +48 516 203 516. Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku, w godz. 9:00-15:00.
Nie należy wykonywać badań glukometrem, jeżeli wyświetla on inny kod niż 410, a użytkownik nie posiada klucza kodującego, gdyż wyniki nie będą prawidłowe.
Jeżeli glukometr nie jest poprawnie zakodowany, prosimy o kontakt z Infolinią Genexo pod numer 516 203 516, w celu uzyskania wskazówek odnośnie prawidłowego postępowania.
Glukometr należy zareklamować do wytwórcy – firmy Genexo, wysyłając urządzenie wraz z opisem reklamacji i danymi teleadresowymi bezpośrednio do siedziby firmy.
Rekomendujemy przed złożeniem reklamacji kontakt z Infolinią Genexo (tel.516-203-516). Bardzo często rozwiązanie problemu jest możliwe telefonicznie.
Bluetooth w glukometrach Glucomaxx® BT oraz Glucomaxx® CONNECT włącza się automatycznie po usunięciu paska testowego.
W prawej górnej części glukometru pojawi się migająca niebieska kontrolka połączenia Bluetooth, sygnalizująca włączony Bluetooth, a tym samym gotowość do przesyłania informacji o wykonanych pomiarach do aplikacji Zdrowiej.
Ten komunikat pojawia się, gdy baterie nie mają wystarczającej mocy do przeprowadzenia badania. Należy wymienić baterię, zgodnie z instrukcją obsługi glukometru.
Ten komunikat pojawia się, gdy do glukometru wsunięto zużyty pasek testowy.
Należy użyć nowego paska. Nie należy wsuwać do glukometru użytego wcześniej paska testowego.
Pamiętaj, aby po zakończeniu każdego badania usunąć zużyty pasek i wyrzucić go do zamkniętego pojemnika, ograniczając tym samym ryzyko styczności z krwią, która na nim się znajduje.
Informacje te symbolizują tryb wykonywania pomiaru: GEN – pomiar ogólny, AC – pomiar przed posiłkiem, PC – pomiar po posiłku, QC – pomiar kontrolny na płynie kontrolnym (w celu sprawdzenia poprawności działania systemu do monitorowania glikemii).
Zachęcamy do oznaczania pomiarów. Ułatwią one Tobie i Twojemu lekarzowi późniejszą analizę wyników – pozwalają łatwo i szybko sprawdzić jak Twój organizm reaguje na przyjmowane posiłki.
Informacje te symbolizują tryb wykonywania pomiaru: GEN – pomiar ogólny, AC – pomiar przed posiłkiem, PC – pomiar po posiłku, QC – pomiar kontrolny na płynie kontrolnym (w celu sprawdzenia poprawności działania systemu do monitorowania glikemii).
Zachęcamy do oznaczania pomiarów. Ułatwią one Tobie i Twojemu lekarzowi późniejszą analizę wyników – pozwalają łatwo i szybko sprawdzić jak Twój organizm reaguje na przyjmowane posiłki.
Tak. Pasek jest zabezpieczony na całej powierzchni, dlatego możemy go dotykać bez obawy przed zabrudzeniem powierzchni pomiarowej.
Dla prawidłowego wykonania pomiaru wystarczy niewielka kropla krwi. W zależności od rodzaju glukometru – 0,5µl (glukometry linii Glucomaxx), 0,7 µl (glukometry linii iXell) lub 1,8 µl (glukometry linii Glucosense).
Tak. W przypadku każdego paska testowego, ciepło, wilgotność i inne warunki otoczenia mogą mieć wpływ na dokładność wyników pomiarów. Zamykaj fiolkę z paskami testowymi zaraz po wyciągnięciu paska do pomiaru. Fiolkę z paskami testowymi przechowuj w suchym i zacienionym miejscu.